Zakres kompetencji

Minister Środowiska, będąc członkiem Rady Ministrów, uczestniczy w prowadzeniu polityki wewnętrznej i zagranicznej RP niezastrzeżonej dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego, w szczególności przez:

• zapewnienie wykonywania ustaw,
• wydawanie rozporządzeń i zarządzeń,
• koordynowanie i kontrolę prac organów administracji rządowej,
• inicjowanie i opracowywanie, w zakresie działu którym kieruje, polityki Rządu oraz przedkładanie w tym zakresie inicjatyw i odpowiednich projektów aktów normatywnych na posiedzenia Rady Ministrów,
• realizację polityki ustalonej przez Radę Ministrów.

Zakres działania

Szczegółowy zakres działania Ministra Środowiska, zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy o Radzie Ministrów, określony został w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 96). Zgodnie z regulacją omawianego rozporządzenia, Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej środowisko.

Dział środowisko [art. 28 ust. 1 ustawy o działach administracji rządowej], obejmuje sprawy:

• ochrony i kształtowania środowiska oraz racjonalnego wykorzystywania jego zasobów,
• ochrony przyrody, w tym w parkach narodowych i krajobrazowych, rezerwatach przyrody, oraz ochrony gatunków roślin i zwierząt, prawem chronionych lasów, zwierzyny i innych tworów przyrody,
• geologii,
• gospodarki zasobami naturalnymi,
• kontroli przestrzegania wymagań ochrony środowiska i badania stanu środowiska,
• leśnictwa,
• ochrony lasów i gruntów leśnych,
• łowiectwa,
• organizmów genetycznie zmodyfikowanych, z wyjątkiem spraw związanych z wydawaniem zezwoleń na wprowadzenie do obrotu żywności i środków farmaceutycznych oraz spraw organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego i pasz genetycznie zmodyfikowanych w zakresie niektórych zadań lub czynności określonych właściwymi przepisami.

Ministrowi Środowiska podlega Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (jako ministrowi właściwemu do spraw środowiska - art. 28 ust. 2).

Minister Środowiska sprawuje nadzór nad: Prezesem Państwowej Agencji Atomistyki, Głównym Inspektorem Ochrony Środowiska, a także nad działalnością Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (jako minister właściwy do spraw środowiska - art. 28 ust. 3).

W ramach wykonywanego zakresu działania Minister Środowiska:

• ustala, w drodze obwieszczenia, wykaz podległych mu jednostek organizacyjnych lub przez niego nadzorowanych,
• kieruje, nadzoruje i kontroluje działalność podporządkowanych mu organów, urzędów i jednostek, w szczególności w tym zakresie:
  • tworzy i likwiduje jednostki organizacyjne,
  • powołuje i odwołuje kierowników jednostek organizacyjnych,
  • organizuje kontrolę sprawności działania, efektywności gospodarowania oraz przestrzegania prawa przez jednostki organizacyjne.

Ustawa o Radzie Ministrów (art. 33 ust. 1d, art. 34 ust. 1).

Minister Środowiska będąc dysponentem części 41 budżetu państwa sprawuje nadzór i kontrolę:

• nad całością gospodarki finansowej podległych mu jednostek organizacyjnych oraz przestrzegania przez te jednostki realizacji procedury kontroli oraz zasady wstępnej oceny celowości poniesionych wydatków,
• wykorzystania dotacji udzielonych z budżetu państwa,
• realizacji zadań finansowanych z budżetu państwa.

Ustawa o finansach publicznych (art. 175 ust. 2).

Zasady funkcjonowania i tryb działania

Szczegółowy zakres funkcjonowania i tryb działania Ministra Środowiska określają przepisy:

• ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2012 r. poz. 392 oraz z 2015 r. poz. 1064),
• uchwały Nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. z 5 grudnia 2013 r. poz. 979).

Minister Środowiska jest również zobowiązany do przestrzegania zasad i trybu określonego w:

• ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885, ze zm.),
• ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych ( Dz. U. z 2017 r., poz. 1579).

Swoje zadania Minister Środowiska wykonuje przy pomocy Sekretarzy i Podsekretarzy Stanu, Gabinetu Politycznego Ministra [art. 37 ust. 1 i 2 ustawy o Radzie Ministrów] oraz organów, urzędów i jednostek organizacyjnych, które mu podlegają lub są przez niego nadzorowane [art. 34 ust. 1 ustawy o działach administracji rządowej].

Minister Środowiska wykonuje zadania kierownika jednostki organizacyjnej określone w ustawie z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. poz. 1228 oraz z 2015 r. poz. 21).

Minister Środowiska określa szczegółowe zadania oraz nadzoruje pracę:

1. Biura Ministra,
2. Departamentu Ekonomicznego,
3. Departamentu Funduszy Ekologicznych,
4. Departamentu Prawnego,
5. Departamentu Spraw Obronnych, Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Informacji Niejawnych w zakresie zadań dotyczących ochrony informacji niejawnych,
6. Gabinetu Politycznego Ministra.